Lepiej zapobiegać niż leczyć – profilaktyczne metody ochrony roślin przed chorobami

Zapewnienie roślinom optymalnych warunków

Nie ma nic odkrywczego w stwierdzeniu, że rośliny w dobrych warunkach chorują rzadko. Jednakże pomimo tej oczywistości często są sadzone w niewłaściwych miejscach, np. nadmiernie zacienionych lub w niewłaściwej glebie, np. skrajnie odbiegającej od optimum pod względem pH czy przepuszczalności. Częstym błędem właścicieli ogrodów jest zbyt gęste sadzenie roślin. Duże zagęszczenie przy nadmiernej wilgotności to warunki sprzyjające rozwojowi patogenów. Ponadto należy unikać stosowania nadmiernych dawek nawozów, np. azotu. Główny pierwiastek pokarmowy powoduje ciągły przyrost tkanek, przez co ich ściany komórkowe są słabsze – bardziej podatne na wnikanie mikroorganizmów.

Ochrona roślin przed chorobami – po drugie higiena w uprawach

Podczas wszystkich pracach w ogrodzie, które wiążą się z powstawaniem odpadów roślinnych należy dbać o higienę. Jeśli na materiale roślinnym (liście, młode gałęzie, chwasty) nie znajdują się ślady chorób najlepiej wykorzystać je w kompostowniku. To sposób na cenny, darmowy (lub bardzo tani) nawóz! Natomiast w przeciwnym wypadku należy je utylizować lub głęboko zakopać. Do dobrej praktyki ogrodniczej należy dokładne sprzątanie warzywniaka oraz sadu. W warzywniaku bardzo ważne jest stosowanie zasad zmianowania i coroczne przeznaczanie części powierzchni na „odpoczynek gleby”. W sadzie dodatkowo należy pozbyć się opadłych owoców jak również „mumii”, czyli owoców zaschniętych, wciąż znajdujących się na drzewach i krzewach. To profilaktyka walki z wieloma chorobami, od parcha na jabłoniach i gruszach po brunatną zgniliznę drzew pestkowych, która występuje m.in. u śliw. Trawnik przed nadejściem zimy należy skosić. Wysokie źdźbła przyłożone warstwami śniegu i lody (np. przy sporadycznym deptaniu) zwiększają ryzyko wystąpienia pleśni śniegowej. Do „higieny” można umownie zaliczyć zakup sadzonek roślin, od drzewek owocowych po zioła w sprawdzonych źródłach sprzedaży, np. szkółce drzewka-faworytka.pl

Ochrona przed chorobami to...zwalczanie szkodników

Niezwalczane problemy w ogrodzie lubią mnożyć się. Najlepszym przykładem jest zależność pomiędzy chorobami i szkodnikami roślin. Zieleń osłabiona chorobami jest bardziej podatna i gorzej reaguje na uszkodzenia powodowane przez owady czy roztocza. Natomiast rany na liściach, owocach, pędach czy korzeniach to otwarta furtka dla patogenów. W dodatku niektóre szkodniki, np. mszyce przenoszą choroby wirusowe. Dlatego kluczem do ochrony roślin przed szkodnikami jest monitoring – a w razie potrzeby...walka ze szkodnikami.

Co jeszcze można zrobić w ogrodzie?

W przypadku roślin wieloletnich wartościowym zabiegiem pielęgnacyjno-ochronnym jest aplikacja szczepionek mikoryzowych. Dzięki symbiozie z grzybami rośliny sprawniej pobierają wodę i składniki pokarmowe, a przy tym mają lepszą kondycję i rzadziej chorują. Ponadto warto stosować preparaty mikrobiologiczne, np. zawierające pożyteczne grzyby i bakterie (działające antagonistyczne do tych szkodliwych, wywołujących choroby). Rośliny profilaktycznie pryska się preparatami ekologicznymi. Przykładem są gnojówki domowej roboty z chwastów (pokrzywa, skrzyp, mniszek). Nasiona, bulwy i cebule zaleca się przed sadzeniem zaprawić preparatem grzybobójczym.

Pewne zabiegi pielęgnacyjne z czasem wchodzą w nawyk i są wykonywane „automatycznie”, oczywiście z korzyścią dla roślin. Warto iść w tym kierunku zgodnie z ogólną zasadą: „lepiej zapobiegać niż leczyć”.